Bracia Quay – Amerykanie w Europie

Stephen i Timothy Quay, znani jako bracia Quay to artyści, którym poświęcona zostanie kolejna retrospektywa mająca odbyć się na nadchodzącym festiwalu Era Nowe Horyzonty we Wrocławiu.

Bracia Quay to multiartyści – twórcy pełnometrażowych filmów, animacji, reklam telewizyjnych, ilustratorzy oraz scenografowie filmowi i teatralni. Obaj studiowali ilustratorstwo na Philadelphia College of Art, a następnie odbyli studia w Royal College of Art w Londynie. W ostatnim z wymienionych miejsc założyli wraz z Keithem Griffithsem studio filmowe Atelier Koninck, mieszczące się obecnie w Southwark, w południowej części Londynu. Wracając jednak do początków ich kariery należy przypomnieć, iż przed założeniem studia Atelier Koninck, co datowane jest na rok 1980, wyprodukowali oni swoje pierwsze, wtedy jeszcze dwuwymiarowe animacje. O swoich wczesnych dokonaniach wypowiadają się oni krytycznie, aczkolwiek na uwagę zasługuje produkcja „Nocturna Artificalia”, która przyniosła braciom uznanie i środki na realizacje kolejnych projektów.

W tym samym czasie, w którym działalność rozpoczęło studio Atelier Koninck , Stephen i Timothy wystąpili w filmie Petera Greenawaya pt. „Kronika wypadków”, wcielając się w postacie dwóch braci bliźniaków.

Rok 1986 stał się krokiem milowym w ich karierze za sprawą najbardziej znanej produkcji spod znaku braci Quay, a mianowicie adaptacji prozy Brunona Schulza  „Ulica krokodyli”. Film ten uznany został przez Terriego Gilliama, amerykańskiego twórcy takich filmów jak "12 małp", "Brazil" czy "Las Vegas Parano", za jedną z najlepszych animacji wszechczasów (na liście prócz „Ulicy…” znaleźć można "Dimensions of Dialogue" J. Svankmajera, "The Mascot" W. Starewicza, "Pinocchio" H. Luske i B. Sharpsteena jak również "South Park" T. Parkera). Przytaczana „Ulica krokodyli” to opowieść mająca miejsce w opustoszałym muzeum, gdzie znajduje się stary kinetoskop. Pewnego razu urzędujący kustosz wpuszcza do niej strużkę swojej śliny co ożywia wszelkie urządzenia znajdujące się wewnątrz kinetoskopu. Widzowie są świadkami magicznej metamorfozy wszelkiej materii znajdującej się w świecie przedstawianym przez braci Quay. Film zapewne będzie można zobaczyć podczas planowanej retrospektywy twórców we Wrocławiu.

Wartym przypomnienia jest fakt, iż twórczość omawianych artystów była prezentowana na festiwalu Era Nowe Horyzonty w 2006 roku za sprawą pełnometrażowego filmu „Stroiciel trzęsień ziemi”, historii opowiadającej o śpiewaczce operowej Malvinie Van Stille, która zostaje uśmiercona, a następnie porwana na tajemniczą wyspę przez Doktora Droza, poddającego ciało Malviny niezwykłym eksperymentom. Nie była to jednak pierwsza przygoda braci z filmem fabularnym. W 1995 roku zrealizowani oni swój debiut w tej materii – „"Instytut Benjamenta, czyli ten sen który nazywają życiem", który jest adaptacją powieści Roberta Walsera „Jakob von Gunter”.

Do istotniejszych obszarów działalności braci Quay zaliczyć należy niewątpliwie tworzenie teledysków oraz reklam telewizyjnych. W ich dorobku znaleźć można produkcje dla takich artystów jak His Name Is Alive czy Peter Gabriel.

10. MFF Era Nowe Horyzonty odbędzie się we Wrocławiu między 22 lipca a 1 sierpnia.

Dominik Pospieszyński
(dominik.pospieszynski@dlastudenta.pl)